Sunday 23 February 2014

BRAZO DE MERCEDES Ang Panauhin

BRAZO DE MERCEDEZ ( Pangalan) [keyk] Binubuo ng dalawang salita na ipinangalan sa pinagulong sa hugis pabilog at pahabang meryenda, na walang nakaka-alam ng literal na kahulugan ng pangalan nito.

BRAZO (pangalan) [Filipino: braso, Ingles: arm] ay ang mga pang-itaas na sanga na nagmumula sa punungkatawan ng katawan ng tao at hayop.

MERCEDEZ (pangalan) isang magandang pangalan ng isang marikit na dalaga, na may tunog mayaman lalo na kung apelyido ay Benz.

Wala tayong alam tungkol sa pinagmulan ng pangalang Brazo de Mercedes. Maa-ari kong ipagpalagay na ang Mercedes ay hindi isang marikit na babae, dahilan nang pagpili sa laki ng kanyang braso. Ngunit kahit siguro may kalakihan ang kanyang braso, may katamisan naman kung sya ay ngingiti, tulad ng kinawiwilihang tamis ng Brazo de Mercedes.

Tapos na tayo kay Mercedes, punta naman tayo sa ating panauhin. Noong mga panahon na ang mga keyk ay para lamang sa mahahalagang okasyon, at regalo tuwing bibisita sa mga minamahal sa buhay at sinusuyo. Mayroon akong tinatanging kamag-anak na lagi ko siyang kinasasabikan, siya ay ang aking Tita. Taga Manila siya, hindi pumapaltos sa isang buwan ang kanyang pagbisita sa aming tahanan. Abot hanggang tenga ang aking tuwa kung malalaman kung nariyan na siya sa aming tahanan, halos liparin ko sa pagtakbo upang makarating kaagad ng bahay. Galit na galit naman sa isang banda ang aking mga kalaro, dahil ako ang taya, malimit akong mabalagoong sa tumbang preso noon. Hindi ko nga alam kung bakit hindi ako makatama ng lata, sa tuwing kami ay maglalaro, hindi naman ako banlag o duling. Nagpabili pa nga ako noon sa aking inay ng tsinelas na Levis sa Carriedo, dahil may kakapalan ito, ngunit wala pa ring silbi. Sabi nila, kailangan daw ng wido (Skill sa ingles). Shit..... muntik nga akong maniwala, dahil nang nagaaral na ako ng Pisika napagtuunan ko ng pansin ang momentum. Ayon sa isinulat ng mga henyo, ito raw ang dami ng galaw sa pagkilos ng katawan, sinusukat bilang isang antas ng masa nito at bilis. Si Tita, salamat at narito na sya, takbo agad sa kusina at kukuha ng isang platito at tinidor sa paminggalan, ang tanong kaagad ay " Tita nasaan na yung keyk?" Ganyan ko kamahal ang aking Tita, sing-tamis ng Brazo de Mecedes. 

Mapapalad pa rin ang mga negosyante noong mga panahong iyon. Sa tingin mo ba? Luluwas ka lang upang bumili ng Braso de Mercedes, kung nakasiwalat na lahat ang sikreto ng pagluluto sa kompyuter. No way, kahit kulaniin na siguro sa pagbati ng puti nang itlog, pipilitin mo pa ring makagawa. Sa dami ng itlog nang dumalagang manok sa pugad, kaya mong gumawa ng kahit isang dosena keyk. At kahit siguro sinisinok ka na sa pagkain, tuloy pa rin ang ikot ng mundo. Matalino ang mga Pilipino, hindi problema ang paglikha dahil sa katangian nitong ingenuity. Kung ang ama ay isang karpintero, maa-aring hiramin ang barena, sugpungan ng binaluktot na alambreng hanger ng damit. Presto, mayroon ka ng pambati. Saan daw ihuhurno ? Kumuha ng balde ng mantika, lagyang ng maliit na bukasan sa harapan Salangan ng uling ang ilalim at ibabaw, yes!! mayroon ka ng oben. habang ginagawa ko ito, kinalabit ako ni misis at ang sabi ba naman,, are you crazy?

Letse plan, ito ang tawag sa palaman ng keyk na ito. Gawa sa pula ng itlog at gatas na malapot, iniluto hanggang sa lumapot. Nang inilathala namin ang lutuing ito, nakatanggap tayo ng puna mula sa isang tagasubaybay. Naging iskrambol egg daw... Dong, hindi man nag-eskramble, sinobrahan lang natin ang pagkakaluto upang maging ferm. Mag-iitsurang kulta, ngunit kung maganda ang pagkakalapat sa pagbilog, maganda ang kalalabasan at hindi tatagas o huhulas kapag ibinilog. Remember,,,, "pag may wisdom, may tooth". Ang Letse plang ito ay maraming maaring pag-gamitan; tulad ng Piyanono, Inipit, Yema Keyk o pang-ulam sa kanin (pwede ba yon?). Siguro, kung susubukan. Letse Plan ang pinakamasarap na naimbentong minatamis ng Pilipino para sa akin, ang tamis ng gatas at linamnam ng pula ng itlog ang dahilan ng pagbilog ng aking katawan. Sabi nga ni Doctor, "Watch your Sugar" saan kayang channel? Hindi ko napanood, di bale ire-replay naman siguro iyon. Ilan kayang kalorihiya mayroon ang Brazo de Mercedes, kung ako sa inyo, huwag nyo ng alamin. Pagkatapos lamang kumain,  Uminom agad Metformin kung ikaw ay may Diabetis (Consult your doctor, before taking this medication). Siguradong iikot ang iyong paningin at parang naghihina ka dahil sa taas ng antas nang tamis na pumasok sa iyong katawan. Kung ikaw naman ay nasa tamang kalusugan, banatan mo lahat, itira lang ang wax paper, dahil hindi kinakain yan. Medyo weird na ba ang dating ? Por pabor amigo.

Kapag ganito ang paksa, naa-alala ko tuloy ang laging binabanggit ng aking inay "puro kayo wento wala namang wenta" sa mga sunog bagang naglilibang sa aming tindahan. Maraming nagtatanong sa akin, kung bakit alam ko ang mga bagay na ito. Taas noo kung sinasagot na, dahil mahirap lang kami. Common sense!!! Kung ako ay lumaki sa Dasmarinas Village o sa Old Manila, matutunan ko ba ang terminong ito. Hindi di ba ? Dahil cono at urban behaviour ang magiging dating ko. Tambay sa Greenhill o sa Shakey's Ermita, pa taglish-taglish na parang naglalanding pusa. Mga igan, hindi ito patama. Ito ang pananaw ko kung ako ito, Kaso sa Dasmarinas Kabite ako napatambay, sa area. Kaya iba ang pagka cono ko, genuine. Ang Brazo de Mercedez ay kakaning may kahirapan gawin, ngunit mabilis kainin. Maganda itong pang-potluck, kung masipag kang mag-bake. Hindi naman kase karamihan ang sangkap at ang proseso ay medyo may kadalian kung ikukumpara sa ibang cake. Tamisan lang ang timpla kung magtitipid, upang mauya ang kakain. Ihanda lamang ang isasagot sa mga mangungutya sa iyo. Ano ang isasagot kung sakaling darating ang ganitong sitwasyon. Simple, sabihin mong kumain ka muna ng ice cream bago mo tinikman ang letse plan. O di kaya, sabihin mong mahal ang gatas at on sale ang asukal. Parang malayo yata sa katotohanan ang katokwirang iyan. Minsan sa aking pag-iisa at pag-iisip ng malalim, sumasagi ang isang bagay na nais kong gawin. Gumawa ng isang cake roll na may kaka-ibang sangkap at papangalanan ko itong, La jambe de Sharon o Pierna de Sharon. Kinakailangan lang na mas mabilog at malaki ito sa Brazo de Mercedes, dahil ang pinagmulan ng pangalang ito ay grabe talaga ang laki. Dahil matunog ang mga katagang ito, hindi na ako mahihirapan pang pasikatin ito. Kuha nyo? Pag hindi, tulog na lang kayo.

Mga Salawikaing Tunay :
* "Sangsalop na ang nakaing asukal, matabang pa rin ang panlasa". Kahulugan, Makapal ang mukha.

At para sa tamang timpla, itutok lamang ang daliri sa larawan
Brazo de Mercedes

Nilimbag Ng pinoy hapagkainan19:36

Wednesday 12 February 2014

GAMBAS ang pulutan

GAMBAS (pangalan) [Sugpo, Hipon] Isang salitang Espanyol na ang ibig sabihin ay Hipon o Sugpo. Ang Gambas ay maraming uri ng resipe na maa-aring pagpilian, tulad ng ; Gambas al PilPil, Gambas al Ajillo at Gambas a la Plancha.

(Paunanawa : Pagpasensyahan nyo na kung nabago ang itsura ng ating babasahing pangkalawakan, hindi ko malaman kung ano ang pumasok sa aking isipan kung bakit binago ko ang kulay. Sa may gusto, tumahimik na lamang. At yung ayaw, magpadala lamang ng mungkahi. (Mag-kumento sa ibaba o sumulat sa pinoyhapagkainan@gmail.com)

Kung bakit dinagdagan ko ng pulutan ang titulo o pamagat ng ating babasahin, sa kadahilanang uusok ang iyong tumbong kung masosobrahan ng siling isasangkap. Isang magandang pulutan ito sa nagpa-planong mag-handa sa kanilang nalalapit na kaarawan "Maligayang bati sa iyo Igan", malaking menos ito sa pulutan at inumin. Maglagay ka ng limang buong siling labuyo, at samahan mo pa ng tatlong pinigang sili. Siguradong sisipol ito kada subo ng pulutan, sasabayan ng panay lagok ng alak, maniwala ka, kung hindi sumuka maagang babagsak yan. Ang problema lang ay kung sunog-baga at uragon ang iyong mga bisita, walang pagkaka-iba ang Gambas sa ibang pulutan, at maa-aring ganahan pa ang mga ito. Ini-uulam ng mga uragon ang inihaw at maging sariwang sili, idinidikdik lamang ito sa asin at isinasabay sa isang subong kanin. Magaling daw sa katawan ng tao ang maa-anghang na pagkain, wag lamang sobra dahil baka Hemorrhoidectomy ang abutin mo.

 
Hipong kulot, hipong puti, swahe at sugpo, ito ay nabibilang sa uri ng krustaseo [English : crustaceans] binubuo ito ng isang napakalaking pangkat ng mga artropod, na kinabibilangan ng alimango, talangka, dakumo, katang, ulang, kril at mga barnakulo . Lumaki tayo sa may baybayin ng bakoor, sa kabite kung saan sagana sa ganitong uri ng mga lamang dagat. Marami ang maa-aring gawing luto sa hipon, ; nariyan na ang halabos na hipon, sinigang na hipon, ginataang hipon at masarap ding isangkap sa mga lutuing pansit at gulay. Dahil sa maliit pa ang purok na aming kinalakihan ng panahong iyon, ang mga tao ay halos o nagtuturingang magkakamag-anak. Ang turo ng mga matatanda ; kapag nakakatanda sa iyo, tawagin mo itong "ate o kuya". At sa mga nakakatanda sa kanila, tawagin itong "ka o kaka at ti", mga tunog kamag-anak di ba ? "Ang Pamilya ay hindi tungkol sa kung saan ang dugo o angkan mayroon ka. Ito ay tungkol sa kung sino ka na nagmamalasakit sa kapwa", ito ang kinalakihan nating kasabihan mula sa matatanda. Lumalayo tayo sa hipon, balik tayo sa ating paksa ; kaya ko nabanggit ang kamag-anak, dahil naalala ko nang mga panahong iyon, pumunta ka lamang sa daungan (lugar kung saan nagba-baba ng mga huli), makakalibre ka na ng pang-ulam. May mga palaisdaan na nagpapatiyo bago mag-iras ( mag-asinan), matapos nilang makuha ang nais, ang mga nalalabi ay para sa mga kapitbahay. May mga kapitbahay naman na namamalakaya (naglalambat) sa gabi, tumulong ka lamang sa pagtanggal ng huli sa lambat, maa-abutan ka ng pang-ulam. Napakasarap balikan at mabuhay ng mga panahong iyon, hindi ka mangangambang magutom o walang makain sa susunod na araw. Ngunit bilangin mo ang mga kapitbahay na hindi nangangambang magutom, marami, at nakakatoma pa araw-araw. Iba rin talaga ang may naa-asahan, nalilimutan ng tao ang mangarap. Walang ginawa kundi magparami ng anak, tatambay sa pondahan (tindahan) matapos makapalaot at kumita ng sapat na pangangailangan sa araw na iyon. Maghihintay ng katulad niyang sunog baga o di kaya mamilit sa dadaraan na makipag-inuman sa kanya, lubog na ang gabing uuwi, sumisipol at masayang kumakanta na nagpapatlang sa katagang "hik". Sa paksang ito, pinagsama ko na ang dalawang kataga o salitang Hipon at lasing, dahil hipon lang nilalasing kung iniluluto. Ito ang "Nilasing na Hipon".  

Maa-ari din namang isilbi  itong pang-ulam, lagyan lamang ng tamang anghang na naa-ayon sa panlasa. Isang masarap na lutuin ang gambas al ajilo o sugpo sa salsang bawang, dahil hindi na natin makakagisnan ang luting ito, kung ito ay hindi papasa sa panlasang Pilipino. Kasama na rin itong itinaboy ng mga bayani, kasama ng mga kastila. Maa-aring pintasan din ni Crisostomo Ibarra sa pangalawang kabanata ng Noli Me Tangere, kung kasumpa-sumpa ang lasa nito sa piging (naghanda ba si kapitan Tiyago ng Gambas? Ewan ko...). Basta ang alam ko pindot lang ako ng pindot ng aking makinilya, at "basta okey sa inyo, okey na rin sa akin". Saan mo ba makikita o matitikman ang putahing ito? Tama ang hula mo, wala ito sa karenderya at sa mga de kalibreng restaurant lamang ito isinisilbi, maa-aring meron din nito sa mga pub o beer house, kung saan kasama ang alak kung bibilhin. Bakit kinakailangan pa nating lumuwas upang makatikim ng lutuuing ito, gayong napakadali namang gawin. Kung ambyans ang ating hanap, magtirik ng sampung kandila sa mesa at maglagay ng serbesa o markang demonyo. Pumitas sa bakod ni aling Mariang manas ng Gumamela at ilagay sa bote ng coke, tapos gawing palamuti sa mesa. Kung may naitatabing sobrang napkin ng Mc Donald o Jollibee, ilagay ito sa tabi ng plato at ipatong sa ibabaw ang tinidor at kutsara. Maligo at magpabango ng Sweet Honesty, hintayin si mister (siguruhin lang na wala sa number 2). Ngayon masaya, nakakabusog at nakakalasing na selebrasyon sa Araw ng mga Puso. Sa mga magsyota, mag-asawa at walang palad na magkasyota "HAPPY VALENTINE" sa lahat.


Mga Salawikaing Tunay :

* Resipe Para sa Lutuing Sili : Maglagay sa palayok ng isang dakot na sili at isalang sa kumulong tubig, hayaan ito sa patuloy na pagkulo. Samantala, mag-ihaw ng isang malaking hiwang karne, at kainin ang karne pagkaluto. Hayaan ang mga siling kumulo, at huwag ng pansinin ang mga ito. 

At para sa tamang timpla, itutok lamang ang daliri sa larawan
GAMBAS

Nilimbag Ng pinoy hapagkainan10:34